TP. HCM – Trong bối cảnh toàn cầu hóa, học Reading không chỉ là một yêu cầu trong các kỳ thi tiếng Anh học thuật mà còn là năng lực thiết yếu để tiếp cận tri thức và xử lý thông tin trong công việc. Mỗi ngày, người học và người đi làm phải đối diện với vô số văn bản: từ bài nghiên cứu khoa học, tin tức quốc tế cho đến báo cáo tài chính và hợp đồng kinh doanh.
Đó là lý do hai phương pháp Skimming và Scanning trở thành trụ cột trong quá trình học Reading hiện đại. Không chỉ giúp thí sinh xử lý các bài thi Reading dài hàng nghìn từ trong thời gian hạn chế, Skimming và Scanning còn mở ra cách tiếp cận hiệu quả để đọc nhanh mà vẫn chính xác, vừa phục vụ học tập vừa nâng cao hiệu suất công việc.
Phương pháp Skimming là gì?
Skimming là kỹ năng học Reading nhanh nhằm nắm bắt nội dung tổng quan và cấu trúc cơ bản của văn bản. Người đọc không chú ý đến từng chi tiết nhỏ mà tập trung vào tín hiệu lớn: tiêu đề, đoạn mở đầu, câu chủ đề, từ khóa được lặp lại nhiều lần hoặc những phần in đậm/in nghiêng. Việc đọc như vậy giống như phác họa một bản đồ khái quát, cho thấy văn bản đang nói về điều gì và triển khai theo hướng nào.
Trong việc học Reading, kỹ năng Skimming đóng vai trò quan trọng bởi một passage thường dài từ 900 đến 1200 từ, trong khi người thi chỉ có khoảng 20 phút để xử lý. Nếu mất thời gian đọc chậm từng dòng, khả năng hoàn thành bài sẽ rất thấp. Skimming giúp người đọc có cái nhìn toàn cảnh trước khi quay lại giải quyết các câu hỏi cụ thể.
Ví dụ, trong Cambridge IELTS 15 – Test 2, bài đọc về “Australian Aboriginal Rock Paintings”, đoạn mở đầu viết:
“Some of the earliest evidence of Aboriginal rock art in Australia dates back more than 20,000 years. These paintings, often depicting animals and human figures, provide insights into the cultural and spiritual beliefs of early communities…”
Khi đọc lướt, thí sinh không cần ghi nhớ con số cụ thể “20,000 years” mà chỉ cần nhận ra nội dung chính: văn bản nói về sự lâu đời và ý nghĩa văn hóa của tranh đá thổ dân Úc. Từ đó, toàn bộ passage được đặt trong một khung chủ đề rõ ràng, thuận lợi cho việc trả lời những câu hỏi sau đó.
Phương pháp Scanning là gì?
Nếu Skimming cung cấp cái nhìn toàn cảnh, thì Scanning lại giống như chiếc kính lúp tập trung vào chi tiết cụ thể. Đây là kỹ năng đọc nhằm truy tìm một thông tin xác định, chẳng hạn như số liệu, ngày tháng, tên riêng hoặc khái niệm đặc thù. Người đọc di chuyển mắt nhanh qua văn bản, bỏ qua những phần không liên quan và chỉ dừng lại khi nhận diện được từ khóa cần thiết.
Trong việc học Reading, Scanning thường hữu ích ở các dạng câu hỏi yêu cầu dữ liệu cụ thể, như True/False/Not Given, Matching Information hoặc Short-answer Questions. Thí sinh không cần đọc toàn văn bản lại từ đầu, mà chỉ việc scan lại để định vị chính xác nơi thông tin xuất hiện.
Cũng trong bài về tranh đá thổ dân ở trên, đề bài có thể hỏi:
“When is the earliest evidence of Aboriginal rock art dated?”
Người đọc sẽ quét văn bản để tìm cụm từ “earliest evidence” hoặc “dates back”, rồi dừng ngay tại chỗ xuất hiện: “… dates back more than 20,000 years.”. Đáp án được xác định là “over 20,000 years ago”. Đây chính là hiệu quả của Scanning trong việc học Reading: tìm đúng thông tin trong thời gian ngắn nhất.
Xem thêm: Phương pháp Shadowing: Bí quyết tự học Speaking để nói tiếng Anh tự nhiên
Phân biệt Skimming và Scanning trong học Reading
Mặc dù thường được dạy cùng lúc, Skimming và Scanning khác nhau về mục tiêu và cách thức. Người học Reading cần phải phân biệt rõ:
| Khía cạnh | Skimming | Scanning |
|---|---|---|
| Mục tiêu chính | Nắm ý chính, chủ đề, cấu trúc và lập luận toàn văn bản | Tìm kiếm thông tin chi tiết cụ thể (số liệu, tên riêng, mốc thời gian, định nghĩa) |
| Phạm vi đọc | Toàn bộ văn bản, nhưng chỉ lướt qua các đoạn chính (mở bài, câu chủ đề, kết luận) | Một phần văn bản, tập trung vào nơi có khả năng chứa thông tin cần thiết |
| Tốc độ xử lý | Nhanh, nhưng vẫn chú ý đến cấu trúc logic và tín hiệu ngôn ngữ | Rất nhanh, mắt di chuyển liên tục, chỉ dừng ở từ khóa hoặc chi tiết liên quan |
| Mức độ chú ý | Chú trọng “big picture”: ý nghĩa chung, sự lặp lại của chủ đề | Chú trọng “small details”: con số, tên riêng, dữ liệu cụ thể |
| Kỹ năng nhận thức | Global processing: khả năng tổng hợp và khái quát hóa thông tin | Local processing: khả năng định vị và truy xuất dữ liệu chính xác |
| Ứng dụng trong học Reading IELTS | Câu hỏi Main idea, Overall purpose, Matching headings | Câu hỏi True/False/Not Given, Short-answer questions, Matching information |
| Ví dụ minh họa | What is the main purpose of Aboriginal rock art according to the passage? → Cần đọc lướt toàn văn để thấy ý chung về giá trị văn hóa – tinh thần | When is the earliest evidence of Aboriginal rock art dated? → Quét nhanh để tìm cụm “20,000 years” |
| Lỗi thường gặp | Đọc quá kỹ, biến Skimming thành đọc chi tiết; bỏ sót ý chính vì chỉ chú ý tiêu đề | Quét sai từ khóa, dừng ở thông tin tương tự nhưng không liên quan; bỏ sót câu trả lời vì không nhận diện paraphrase |
| Cách cải thiện | Luyện tập xác định câu chủ đề, giới hạn thời gian cho mỗi passage (1–2 phút) | Rèn thói quen gạch chân từ khóa trong câu hỏi, luyện nhận diện synonym/paraphrase khi tìm trong văn bản |
Như vậy, thay vì thay thế lẫn nhau để học Reading, hai kỹ năng này bổ sung cho nhau và thường được áp dụng theo trình tự Skim trước để định hướng, Scan sau để khai thác chi tiết.
Rèn luyện và ứng dụng trong học thuật và đời sống
Để thành thạo Skimming và Scanning, người học Reading cần rèn luyện có hệ thống, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành.
Đọc đa dạng tài liệu: Báo khoa học, tin tức, báo cáo kinh doanh để làm quen nhiều loại cấu trúc văn bản.
Giới hạn thời gian: Dành 2 phút để Skim toàn passage, sau đó 30 giây để Scan một chi tiết cụ thể.
Xác định từ khóa hiệu quả: Trong Skimming, từ khóa gắn với chủ đề và luận điểm; trong Scanning, đó là con số, tên riêng, khái niệm đặc thù.
Ứng dụng trong đời sống: Skim email để nắm nội dung chính, Scan nhanh để tìm ngày hẹn hoặc số liệu quan trọng; Skim báo cáo để biết tiến độ chung, Scan để tìm chi phí hoặc chỉ số cụ thể.
Xem thêm: Giải mã phần thi Reading IELTS: 1 ma trận từ ngữ hay là bài thi kéo điểm Overall?
Power English và khóa học Tiếng Anh Doanh Nhân: Biến kỹ năng học Reading thành lợi thế trong công việc
Trong môi trường làm việc hiện đại, kỹ năng đọc không chỉ dừng lại ở sách vở hay phòng thi. Đây là lúc hai kỹ năng Skimming để nắm ý chính và Scanning để truy tìm chi tiết phát huy giá trị thực tiễn. Tuy nhiên, để vận dụng thành thạo trong bối cảnh doanh nghiệp, người học cần nhiều hơn những mẹo làm bài thi: họ cần một chương trình đào tạo bài bản, sát với thực tế công việc.
Khóa Tiếng Anh Doanh Nhân tại Power English chính là một lựa chọn như vậy. Được thiết kế theo phương pháp học 1 kèm 1 với giáo trình được cá nhân hóa, khóa học không chỉ rèn luyện nền tảng ngôn ngữ mà còn lồng ghép các tình huống thực tế nơi công sở: từ việc đọc lướt báo cáo để chuẩn bị cho cuộc họp, quét hợp đồng để nắm điều khoản quan trọng, đến viết email, thương lượng và thuyết trình. Người học không chỉ cải thiện tốc độ và chiến lược đọc, mà còn phát triển năng lực giao tiếp và xử lý thông tin trong môi trường chuyên nghiệp.
Điểm khác biệt lớn của Power English là tính cá nhân hóa: mỗi học viên được xây dựng lộ trình riêng, phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp và thời gian biểu cá nhân. Nhờ vậy, kỹ năng học Reading không còn bó hẹp trong bối cảnh thi chứng chỉ mà trở thành công cụ thực sự hữu ích để nâng cao hiệu suất làm việc và mở rộng cơ hội thăng tiến.
Kết luận
Skimming và Scanning là hai kỹ năng đọc học thuật quan trọng trong bối cảnh thông tin tràn ngập. Skimming cho phép nắm được toàn cảnh và định hình cấu trúc văn bản, trong khi Scanning giúp truy tìm chi tiết nhanh chóng. Việc kết hợp hai kỹ năng này không chỉ hỗ trợ thí sinh đi thi vượt qua áp lực thời gian, mà còn trang bị cho người học công cụ tư duy cần thiết để xử lý văn bản một cách khoa học, có chọn lọc và chiến lược.
Trong một thế giới mà thông tin luôn dư thừa, biết khi nào cần đọc lướt và khi nào cần quét chi tiết chính là chìa khóa để duy trì lợi thế trong học tập và công việc.
